Ελευθερία και γλώσσα

Του Σεραφείμ Φυντανίδη από topontiki.gr

«Αυτό που λατρεύω στα ελληνικά κείμενα είναι η συνάντηση με τη γέννηση της έλλογης σκέψης... Ο Λόγος είναι το τείχος που προστατεύει από την κτηνωδία. Όποιος δεν ξέρει να εκφραστεί, όπως πολλοί νέοι σήμερα, τότε δεν του απομένουν παρά οι γροθιές, το ξυλοκόπημα, η ωμή, ανόητη και τυφλή βία».

Δεν τα έχει πει αυτά κάποιος Νεοέλληνας υπερπατριώτης, αλλά μια Γαλλίδα ελληνίστρια, η Ζακλίν ντε Ρομιγί. Και τα είπε πρόσφατα διαμαρτυρόμενη και αυτή, επειδή η γαλλική κυβέρνηση περιόρισε τις ώρες διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών, όπως και των λατινικών, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Και είχε απόλυτο δίκιο να διαμαρτύρεται. Με τη διαφορά ότι η γαλλική κυβέρνηση καθυστέρησε πάνω από τρεις δεκαετίες να πάρει αυτή την απόφαση. Προηγήθηκε η Ελλάδα!

Η οποία, μετά τη μεταπολίτευση, έκανε ό,τι μπορούσε για να υποβαθμίσει τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα σχολεία. Λες και αυτά τα ελληνικά ήταν ξένα προς την ιστορία, την ύπαρξη, το μεγαλείο αυτής της δύσμοιρης χώρας, που ακόμα λέγεται Ελλάδα.

Σήμερα, τα νέα παιδιά αλλά και πολλοί μεγαλύτεροι έχουν αποκοπεί από τις ρίζες της αρχαιότερης εν ζωή γλώσσας του κόσμου, από αυτόν το θησαυρό που επί εκατοντάδες χρόνια έχει φωτίσει την ανθρωπότητα με τις σκέψεις και τις δημιουργίες φιλοσόφων, τραγωδών, ποιητών.

Έχετε προσέξει πόσο δύσκολα εκφράζονται οι σημερινοί νέοι; Έχετε προσέξει πόσο κομπιάζουν οι βουλευτές μας όταν μιλούν στη Βουλή; Έχετε ακούσει πόσο άκομψα εκφράζονται διάφοροι ραδιοτηλεοπτικοί μας αστέρες; Και τι άθλια ελληνικά μιλάνε στα διάφορα ριάλιτι στην τηλεόραση; Γι’ αυτό έχουμε φτάσει στο σημείο να επικοινωνούμε στους δρόμους και στις παρέες με βρισιές, να ανακατεύουμε τα ελληνικά με αγγλικά (greeklish), και να εκδηλώνουμε τη διαμαρτυρία μας και την οργή μας, όχι με τον λόγο, αλλά με τη βία.

Περνάμε αυτόν τον καιρό μια μεγάλη οικονομική δοκιμασία. Αλλά όπως και να το κάνουμε, κάποτε αυτή η κρίση θα ξεπεραστεί, έστω με μεγάλες θυσίες. Όμως το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μόνο ποσοτικό, αλλά κυρίως ποιοτικό όσο και διαχρονικό. Είναι θέμα πολιτισμού στο οποίο, κακά τα ψέματα, πάσχουμε δραματικά. Και αιτία είναι κυρίως η απομάκρυνση που έχουμε πάρει από τη ρίζα της ελληνικής μας ύπαρξης, τη γλώσσα.

Πώς το έλεγε ο εθνικός μας ποιητής; «Μήγαρις έχω άλλο στο νου μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;». Κάτι ήξερε από τότε ο μέγας Σολωμός. Όπως το λέει τώρα και η Γαλλίδα Ζακλίν ντε Ρομιγί;