Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

ΙceCube: Το μεγάλο πείραμα των πάγων

Κρυµµένο στους πάγους της Ανταρκτικής, ένα γιγαντιαίο «τηλεσκόπιο», µέρος του δεκαετούς διεθνούς πειράµατος ΙceCube, µεταδίδει τα πρώτα σήµατα. Και οι επιστήµονες έχουν πλέον κάθε λόγο να αισιοδοξούν ότι θα φτάσουν στην πηγή των µυστήριων µικροσωµατιδίων που πιστεύεται ότι επηρεάζουν τον καιρό του πλανήτη.

Σε αυτό το φιλόδοξο πείραµα, οι ερευνητές εργάζονται τα τελευταία 10 χρόνια. Στόχος τους είναι να αποκαλύψουν πώς δηµιουργούνται οι κοσµικές ακτίνες και τα υποατοµικά σωµατίδια νετρίνα που φθάνουν στον πλανήτη µας από τα πέρατα του Γαλαξία, καθώς σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες είναι πολύ πιθανό να επηρεάζουν το κλίµα της Γης. Εχει µάλιστα υποστηριχθεί πως είναι υπεύθυνα για όλα τα καιρικά φαινόµενα: από τις καταιγίδες έως τις αστραπές.

Προκειµένου να ανακαλύψει περισσότερα, η διεθνής οµάδα επιστηµόνων, µε επικεφαλής το αµερικανικό Πανεπιστήµιο του Ουισκόνσιν, στο Μάντισον, δηµιούργησε στους πάγους της Ανταρκτικής µεγάλο αριθµών φρεατίων βάθους περίπου 2,5 χλµ., στα οποία τοποθέτησε χιλιάδες αισθητήρες.

Σε αυτό το βάθος οι αισθητήρες λειτουργούν σαν τηλεσκόπιο, το οποίο καταγράφει τις γαλάζιες λάµψεις που παράγονται όταν υψηλής ενέργειας σωµατίδια των κοσµικών ακτίνων και νετρίνα συγκρούονται µε τα άτοµα του πάγου. Με τον τρόπο αυτό διαγράφεται η τροχιά των σωµατιδίων, επιτρέποντας στους επιστήµονες να εντοπίσουν το µέρος του Γαλαξία απο όπου προέρχονται. Οι αστρονόµοι εκτιµούν πως κάποια µέρα θα είναι σε θέση να εντοπίσουν ακόµη και µαύρες τρύπες στο Διάστηµα και να ερµηνεύσουν πώς επηρεάζουν τον καιρό στη Γη.

Για πολλά χρόνια οι επιστήµονες θεωρούσ αν πως οι κοσµικές ακτίνες και τα νετρίνα προέρχονταν από υπολείµµατα υπερκαινοφανών αστέρων, εκρήξεις γαλαξιών ή υπερµεγέθεις µαύρες τρύπες. Πρόσφατα όµως η θεωρία αυτή άρχισε να εγκαταλείπεται.

Αν και ο τελευταίος ανιχνευτής πρόκειται να εγκατασταθεί τον Δεκέµβριο, τα πρώτα αποτελέσµατα από το παρατηρητήριο ΙceCube  που κόστισε περίπου 195 εκατ. ευρώ ήδη αναλύονται. Μέχρι στιγµής έχει εντοπιστεί ένα σηµείο απο όπου πολλές κοσµικές ακτίνες κατευθύνονται προς τον πλανήτη µας και το οποίο βρίσκεται κοντά στον Αστερισµό Ιστία. Το συγκεκριµένο σηµείο είναι γνωστό για τις µεγάλες ποσότητες ακτινοβολίας που εκλύει στον Γαλαξία.

Κοσµικές ακτίνες

«Οι κοσµικές ακτίνες ανακαλύφθηκαν πριν από 100 χρόνια, όµως ακόµη δεν γνωρίζουµε από πού προέρχονται», επισηµαίνει στη «Sunday Τelegraph» ο δρ Σουµπίρ Σαρκάρ, αστροφυσικός στο Πανεπιστήµιο της Οξφόρδης και επικεφαλής της βρετανικής οµάδας επιστηµόνων. «Αν και το πείραµα εν πρώτοις φαίνεται τρελό  µπορείς να µελετήσεις τον ουρανό θάβοντας τους ανιχνευτές µέσα στον πάγο;  το καταπληκτικό είναι ότι τα νετρίνα και οι κοσµικές ακτίνες µάς αποκαλύπτουν έναν εντελώς νέο τρόπο να µελετάµε το Σύµπαν και µας επιτρέπουν να δούµε περιοχές που δεν µπορούσαµε µέχρι σήµερα», προσθέτει. Η Ανταρκτική αποτελεί το καταλληλότερο µέρος για τη διεξαγωγή του πειράµατος, χάρις στον υψηλής καθαρότητας πάγο  σχεδόν χωρίς καθόλου φυσαλλίδες και άλλες αλλοιώσεις.

πηγή-madata.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου