Η μυστική "συμφωνία κυρίων" για το Αιγαίο

Μυστική διαπραγμάτευση για τη μείωση της έντασης στον αέρα επιχείρησε να ανοίξει η Τουρκία τον περασμένο Ιούνιο, υποβάλλοντας μάλιστα προτάσεις για τη μετατροπή του Αιγαίου σε ουδέτερη ζώνη, σύμφωνα με απόρρητο τηλεγράφημα, που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ».

Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, οι εν λόγω προτάσεις της Άγκυρας δε διαφέρουν από θέσεις που έχουν διατυπωθεί το 2006 και το 2009 και επιχειρούν να διαμορφώσουν καθεστώς συνδιαχείρισης στο Αιγαίο.

Όπως αποκαλύπτουν «ΤΑ ΝΕΑ», ο Ταγίπ Ερντογάν κατά την επίσηµη επίσκεψή του στην Αθήνα τον περασμένο Μάιο, πρότεινε στον κ. Παπανδρέου να υπάρξει παράλληλος δίαυλος διαλόγου για τη µείωση της έντασης και του κινδύνου πρόκλησης ατυχηµάτων στο Αιγαίο.

Η πρόταση έγινε δεκτή από την ελληνική πλευρά και όπως προκύπτει από το σχετικό απόρρητο τηλεγράφηµα του ΥΠΕΞ στις 18 Ιουνίου, ο γενικός γραµµατέας του ΥΠΕΞ Ι., Αλέξιος Ζέππος και ο τούρκος ΥΦΥΠΕΞ και επικεφαλής των διερευνητών επαφών από την τουρκική πλευρά, Φεριντούν Σινιρλίογλου, συναντήθηκαν για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη, µε ατζέντα τα αεροναυτιλιακά θέµατα στο Αιγαίο.

Η τουρκική πλευρά ζήτησε αντικείµενο των συζητήσεων να αποτελέσει η δέσµη µέτρων, που είχε προτείνει τον Αύγουστο του 2009, ο “κώδικας συµπεριφοράς” που είχε προτείνει το 2006, καθώς και µέτρα πτητικής συµπεριφοράς που είχε αντιπροτείνει η ελληνική πλευρά το 2006 και για τα οποία ουδέποτε έλαβε απάντηση.

Σε αυτά προστέθηκαν οι δύο προτάσεις που απηύθυνε δηµοσίως στην Αθήνα ο Τούρκος Πρωθυπουργός και αφορούν στις άοπλες πτήσεις πάνω από το Αιγαίο και στην ανταλλαγή “daily flight schedules” (ηµερησίων σχεδίων πτήσης).

“Τα αεροπλάνα που πετάνε στο Αιγαίο δεν πρέπει να είναι οπλισµένα. Να αφαιρέσουµε τις βόµβες από τα πολεµικά αεροπλάνα. Αυτό είναι ένα πρώτο βήµα”, δήλωσε στις 18/10/2010 σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ ο Τούρκος πρωθυπουργός, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Α. Νταβούτογλου, λίγους μήνες πριν είχε δηλώσει :

“Η Ελλάδα κάνει πτήσεις των µαχητικών αεροσκαφών της σε µια πολύ µεγάλη έκταση. Δηλαδή, φτάνουν µέχρι τη δική µας υφαλοκρηπίδα. Εµείς δεν έχουµε τόσο µεγάλες αποστάσεις να διανύουµε. Κι εδώ νοµίζω ότι χρειάζεται µια αλληλοκατανόηση”.

Πάντως, από αρµόδιες πηγές παγίδα θεωρείται η πρόταση που παρουσίασε δηµοσίως στην Αθήνα ο Ταγίπ Ερντογάν περί αφοπλισµένων αεροσκαφών στις πτήσεις πάνω από το Αιγαίο.

Η ελληνική θέση είναι ότι τα ελληνικά µαχητικά πετούν οπλισµένα λόγω της υποχρέωσής τους που απορρέει από την αποστολή ελέγχου του FΙR Αθηνών ενώ τα τουρκικά πετούν οπλισµένα από επιλογή.

Τα τρία βασικά σημεία της πρότασης

Τα τρία βασικά σηµεία της τουρκικής πρότασης είναι τα εξής:

α) να υπάρξει µυστική “συµφωνία κυρίων” για να εφαρµοστεί “κώδικας συµπεριφοράς” πέραν των 10 ναυτικών µιλίων,

β) να αποφευχθούν οι τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, εφόσον οι ελληνικές αναχαιτίσεις γίνονται µε λιγότερο επιθετικό τρόπο και

γ) να µειωθούν οι τουρκικές παραβιάσεις εντός των 6-10 ναυτικών µιλίων, εφόσον µειωθούν και οι ελληνικές αναχαιτίσεις στον διεθνή εναέριο χώρο µακριά από τις ελληνικές ακτές.

Πρότειναν ακόµη να υπάρξει νέα συνάντηση, η οποία και έγινε στις 29 Ιουνίου στην Αθήνα, προκειµένου να συγκεντρωθούν οι προτάσεις που έχουν διατυπώσει και οι δύο πλευρές κατά καιρούς και να διαµορφωθεί µια κοινή βάση συζήτησης.

Με το πρόσχηµα ότι τα εν λόγω ζητήµατα πρέπει να αντιµετωπισθούν άµεσα, ο Τούρκος ΥΦΥΠΕΞ πρότεινε να προχωρήσουν οι συνοµιλίες ανεξάρτητα από την πορεία των διερευνητικών επαφών και µάλιστα έθεσε ως πρόταση να ολοκληρωθούν στα τέλη του Σεπτεµβρίου του 2010.

Ωστόσο, οι συνοµιλίες “πάγωσαν” επ' αόριστον µε εντολή του Έλληνα Πρωθυπουργού, καθώς εκτιµήθηκε ότι οι τουρκικές προτάσεις θίγουν κυριαρχικά δικαιώµατα και επιχειρούν να επιβάλουν καθεστώς συνδιαχείρισης στο Αιγαίο.

πηγή-tanea.gr